🇯🇵 Nhật Bản mất vị trí ‘chủ nợ’ lớn nhất thế giới sau 34 năm: Hồi chuông cho một thời kỳ chuyển mình?
🌍 Một cột mốc lịch sử đã khép lại
Sau hơn ba thập kỷ giữ ngôi vị “chủ nợ lớn nhất thế giới”, Nhật Bản chính thức nhường lại vị trí này cho Đức – quốc gia đang nổi lên mạnh mẽ nhờ thặng dư thương mại khổng lồ và sức mạnh xuất khẩu bền vững. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1991, Nhật Bản đánh mất danh hiệu biểu tượng này, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cục diện tài chính toàn cầu.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính Nhật Bản, tài sản ròng ở nước ngoài của nước này tính đến cuối năm 2024 đạt 411,2 nghìn tỷ yên (khoảng 2.620 tỷ USD), mức cao kỷ lục về giá trị tuyệt đối. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn mức tài sản ròng của Đức, quốc gia vừa chính thức vượt mặt Nhật Bản để trở thành chủ nợ số một thế giới.
📉 Vì sao Nhật Bản tụt hạng?
- Tỷ giá đồng yên lao dốc
Đồng yên mất giá mạnh trong những năm gần đây khiến giá trị quy đổi tài sản nước ngoài của Nhật Bản bị ảnh hưởng đáng kể khi tính bằng đồng USD – đơn vị chuẩn để so sánh trên thị trường quốc tế. - Tình hình kinh tế nội địa trì trệ
Nhật Bản đang vật lộn với vấn đề dân số già, tăng trưởng kinh tế chậm, và mức lạm phát thấp kéo dài, dẫn đến nhu cầu đầu tư ra nước ngoài giảm bớt. - Sự vươn lên mạnh mẽ của Đức
Đức tận dụng tốt đà xuất khẩu, đặc biệt là sang các nước châu Á và Mỹ, đồng thời duy trì thặng dư tài khoản vãng lai cao – yếu tố giúp tài sản ròng nước ngoài của họ tăng trưởng bền vững.
📌 Nhật Bản vẫn là một “gã khổng lồ tài chính”
Dù bị “vượt mặt”, Nhật Bản vẫn nắm giữ khối tài sản nước ngoài kỷ lục. Các tập đoàn Nhật như Toyota, Softbank, hoặc các quỹ hưu trí lớn vẫn là những tay chơi có ảnh hưởng mạnh trên thị trường toàn cầu.
Bên cạnh đó, Nhật Bản vẫn là quốc gia có khoản đầu tư trực tiếp ra nước ngoài thuộc hàng top thế giới, với mạng lưới kinh tế trải dài từ Đông Nam Á, châu Âu cho đến Bắc Mỹ.
📊 Ý nghĩa đối với tương lai tài chính toàn cầu
Việc Nhật Bản mất vị trí chủ nợ lớn nhất mang nhiều tầng ý nghĩa:
- Tái phân bố quyền lực tài chính toàn cầu, với châu Âu (đặc biệt là Đức) trở thành trung tâm tăng trưởng mới.
- Cảnh báo đối với chính sách tiền tệ của Nhật, khi việc duy trì lãi suất siêu thấp khiến đồng yên suy yếu và ảnh hưởng đến vị thế toàn cầu.
- Khẳng định tầm quan trọng của ổn định tài chính nội địa, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động sau đại dịch và xung đột địa chính trị.
📣 Kết luận: Nhật Bản – Một đế chế đang “chuyển hóa”
Việc mất vị trí chủ nợ lớn nhất không đồng nghĩa với sự suy tàn. Đây là lời nhắc rằng Nhật Bản cần một chiến lược mới – linh hoạt hơn, thích ứng hơn và chủ động hơn để duy trì vai trò là một trong những đầu tàu kinh tế thế giới.
Trong thế giới tài chính luôn thay đổi, vị trí không phải là tất cả, mà chính là khả năng thích nghi và định hình tương lai mới là điều quan trọng nhất.
